Thị trường cá tra đang có những diễn biến trái chiều, trong khi xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc sôi động thì xuất khẩu sang Hoa Kỳ lại giảm mạnh.

Theo Agromonitor, xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Hoa Kỳ trong tháng 1 và nửa đầu tháng 2 giảm mạnh. Nguyên nhân là so sức mua yếu tại thị trường quan trọng này.

Cụ thể, thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), cho thấy, xuất khẩu cá tra sang Hoa Kỳ trong tháng 1 chỉ đạt 9,84 triệu USD, giảm  40% so với tháng 12/2022 và giảm tới 81% so với tháng 1/2022.

Trong nừa đầu tháng 2, thông tin từ Agromonitor cho hay, xuất khẩu cá tra sang Hoa Kỳ giảm 33% về lượng và 55% về giá trị so với nửa đầu tháng 2/2022.

Trên thực tế, xuất khẩu cá tra sang Hoa Kỳ và EU đã suy giảm từ nửa cuối năm 2022 do ảnh hưởng của lạm phát.

Ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán thương mại Việt Nam tại Hoa Kỳ, cho biết, trong những tháng cuối năm ngoái, mỗi tháng, giá trị xuất khẩu cá tra sang Hoa Kỳ chỉ đạt bình quân 32-33 triệu USD, giảm rất mạnh so với mức 81 triệu USD đạt được vào tháng 4/2022.

Sức mua yếu tại thị trường Hoa Kỳ cũng khiến cho giá cá tra Việt Nam xuất khẩu giảm rất mạnh. Số liệu của Agromonotor cho thấy, giá cá tra phi lê đông lạnh xuất khẩu sang Hoa Kỳ trong tháng 1 và nửa đầu tháng 2 giảm 1-1,5 USD/kg so với cùng kỳ 2022.

Còn theo bà Lê Hằng, Giám đốc truyền thông VASEP, giá trung bình cá tra xuất khẩu sang Hoa Kỳ trong tháng 1 ở mức 2,79 USD/kg, giảm tới 34% so với cùng kỳ 2022.

Như đã nói ở trên, xuất khẩu cá tra sang Hoa Kỳ giảm mạnh, trước hết là do tình hình lạm phát tại thị trường này. Trong năm qua, giá các mặt hàng thủy sản tại thị trường Hoa Kỳ (trong đó có cá tra) đã tăng đáng kể.

Mức tăng này tuy chưa cao bằng mức tăng của nhiều mặt hàng khác, nhưng cũng đã ảnh hưởng ít nhiều tới sức mua của người tiêu dùng Mỹ trong những tháng cuối năm 2022 và đang kéo dài sang đầu năm 2023.

Ông Đỗ Ngọc Hưng cho rằng những khó khăn nảy sinh từ nửa cuối năm 2022 đối với xuất khẩu thủy sản nói chung, xuất khẩu cá tra nói riêng sang thị trường Hoa Kỳ, có thể sẽ tiếp tục chi phối sang năm 2023 do kinh tế toàn cầu có nguy cơ suy thoái, lạm phát tại Hoa Kỳ dù đã giảm nhưng vẫn ở mức cao, cộng thêm yếu tố biến động tỷ giá.

Bên cạnh yếu tố lạm phát, cá tra Việt Nam dù vẫn đang chiếm vị trí chủ đạo tại thị trường Hoa Kỳ (chiếm hơn 90% lượng cá tra nhập khẩu vào Hoa Kỳỹ trong năm 2022) nhưng cũng đang đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt hơn từ một số nước khác ở châu Á cũng đang phát triển nghề nuôi cá tra.

Dầu vậy, với những thay đổi về nhu cầu tại thị trường Hoa Kỳ trong bối cảnh lạm phát, cá tra Việt Nam vẫn đang có những cơ hội tại thị trường này trong thời gian tới.

Trước hết, để tiết kiệm tiền bạc, người Hoa Kỳ ngày càng có xu hướng tăng sử dụng thủy sản ở nhà thay vì ra các nhà hàng, và thường mua những mặt hàng có giá thấp hơn.

Nhận thấy sự thay đổi trong thói quen sử dụng thủy sản của người tiêu dùng, nhiều nhà bán lẻ, siêu thị ở Hoa Kỳ đang gia tăng quảng bá, bán các sản phẩm thủy sản hợp túi tiền, có khả năng bảo quản lâu. Đây là cơ hội để cá tra Việt Nam thâm nhập trở lại thị trường này trong thời gian tới.

Vả lại có một nguyên nhân khiến cho Hoa Kỳ giảm mạnh nhập khẩu cá tra từ nửa cuối 2022 đến đầu năm nay, là lượng cá tra tồn kho ở Mỹ đến hết quý 3/2022 khá dồi dào. Tuy nhiên, lượng tồn kho này đang giảm. Vì vậy, cùng với các yếu tố khác, nhiều khả năng, xuất khẩu cá tra của Việt Nam sang Hoa Kỳ sẽ phục hồi trở lại trong thời gian không xa.